Jierbmi birge gávvilvuođas

1.2 - Jierbmi birge gávvilisvuođas

Govva
Creative Commons by-nc-sa
Govva: .

Fuođđu - småvilt
Goldnan - visnet
Goavre - roaŋke
Moalkasis - komplisert
Gállán - å vasse

Gávvil - listig,lur
Gávvilisvuohta = listighet
Jierbmi - hjerne, vett
Oaividit- veilede, inspirer

Loga máidnasa

Dát dáhpáhuvai dalle go spiret hálle. Skire guovttos leigga bargan máŋga vahkko ja čohkken ávdnasiid dálu dáhkat. Dat ledje rissegeažit, goldnan suoinni, streaŋgabihtát ja láiri.

Dainna ráhkadeigga soai beasi ovtta goavre ja moalkágis suohkangeahčái. Skire lei ožžon vihtta čáppa moni. Soai lálliiga daid vurrolagaid.

Ovtta beaivve boahtá rieban, mii juo lea gávvilis fuođđu, ja vázzá birra dan soagi, ain de bissána ja geahččá muora mielde bajás.

 

Skire: Maid olmmái váccát ja geahčat?”

 

Rieban:Mun lea máŋga dálvvi juo gállan muohttaga ja dál lean dolkan. Ja lean vázzán vuovddi čađa ohcamin sabetávdnasa. Dál de viimmat lean gávdnan, lohká rieban. Don fertet mannat eret dán muorrageažis. Mun áigun álgit čuohppat dan muora.”

 

Skire čarka hirbmadit: Ammal don gávnnat eará muora vuovddis go jusa dán?

Rieban: In de gávnna, lohká rieban ja nu álgá gazzut muora máddaga.

 

Skire fas čarka fas riebanii: Jos mun attan dutnje ovtta moni, sáhtat go dalle diktit dán muora orrut?

 

Rieban: Dalle mun gal divttán orrut, dadjá rieban.

 

Skire riehpu čieru váldá ovtta moni ja luoitila muora mielde vulos riebanii. Buoret lea ovtta mani massit go ahte oppa dállu bieđgana, jurddaša skire.

Rieban váldá moni ja manná.

Nuppi ija fas boahtá rieban ja vázzá birra muora ja geahččá muora mielde bajás.

 

Skire čarka muorrageažis: Maid olmmái geahčat?

 

Rieban: Mun lean ohcan sabetávdnasa, ja dál lean gávdnan, lohká rieban.

 

Skire čarka: Dás eai boađe makkárge sabehat, dát muorra lea nu moalkkas.

 

Rieban: Dás han dat boahtáge go dát lea njealjetmoalkái, lohká rieban.

Ja mun dárbbašan njeallje sabeha. Mana eret amas it lápmašuva go muorra gahččá.

Mun álggan dál čuohppat.

 

Ja nu rieban álgá gazzut muora máddaga.

 

De čarka skire riebanii: Jus mun attán ovtta moni dutnje, sáhtát go dalle diktit muora orrut?

 

Rieban: Dalle gal divttán muora orrut, lohká rieban.

 

Skire lossa mielain váldá moni beasis ja luoitá muora mielde vulos riebanii. Rieban váldá moni ja manná eret.

De boahtá garjá girddi ja seaivu nuppi murrii ja ráhku skirii:

Gosa lea guokte moni šaddan. Dus han ledje vihtta go ovddit beaivve ledjen dás.

 

De skire muitala: Rieban lea áigon čuohppat dán muora sabetávnnasin. Mun lean ferten addit iežan moniid.

 

Garjá ráhku skirii: Galggat jearrat gos ákšu lea olbmás.

 

Go idja fas šattai, de bođii rieban ge fas, ja hui duođas vázzá birra muora ja ain de vilppasta bajás.

 

Skire čarka: Maid don áiggot?

 

Rieban: Mun áiggun duođas čuohppat dán muora, in de šat gille eambbo dálvviid gállit muohttaga.

 

Skire čarka: Gos olbmás lea ákšu?

 

Rieban bissánii ja álu oivviid geahččá:

Gii du oaivadii dasa? Jearrá rieban.

 

Skire čarka nu ahte doarggista vel: Na garjá.

Rieban hui šlunddit vázzilii eret, dainna jurdagiin ahte garjá galggai mávssahit. Rieban manai bávtti ala ja velledii, njuokčama geigii olggos. Das veallá gitta čalmmiid dego jápmán. Garjá boahtá girddi ja oaidná ahte rieban lea jápmán bávtti ala. Dalle de dat seaivu bávtti rávdda ala ja hárčula riebana lusa. Seammás go galgá čugget riebana njuokčamii, de rieban dohppe garjjá.

 

Rieban: Dál galggat oažžut buot ovddas mávssu, guhte leat nu jierbmái ahte leat oaivadan skire. Dál mun gaikkodan du bihtán. Nu lohká rieban.

 

Garjá: Gaikkodit! Ráhku garjá, áhččerohkkat dat lávii vuos goddit ovdalgo gaikkoda.

 

Rieban: Na mo dan sáhttá, jearrala rieban.

 

Garjá: Dat gal lea álki. Dat ii leat earágo bálkestit bávtti badjel de mun jámán. De lea dus álki mannat bávtti vuollái ja gaikkodit.

 

Dalle rieban doapmalii bákteravdii ja šluvgilii oaivvi bures vai jo garjá ravgá bávtte badjel. Dalle garjá girdilii ja láhttestii vel:
Buor-buor-e

 

Dan dihte ii oaččo rieban skires moni, iige fáhte garjjá gitta. Ii dallege vuoitán maidige su gávvilisvuođain. Danin daddjo ahte garjjás lea eambbo jierbmái go riebanis gávvilisvuohta.